بررسی شیوه های اقناع مخاطب و روش های استدلال آوری در آثار سعدی

اصلی¬ترین وظیفه¬ی زبان ایجاد ارتباط است. اما بشر به مرور زمان، شیوه¬های¬ ارتباطی متفاوتی را به کار گرفته است؛ به نحوی که امروزه زبان را می¬توان به دو گونه¬ی ارتباطی و خلاق تقسیم کرد. گونه¬ی خلاق زبان، علاوه بر ارتباط، وظیفه دارد بر مخاطب اثر بگذارد و ایجاد شگفتی و لذت کند و هنر از همین جا متولد می¬شود. هنرمندان برای تأثیرگذاری بر مخاطب از شگردهای متفاوتی همچون موسیقی، عاطفه، خیال و ... استفاده می¬کنند؛ اما زمانی که هدف از تأثیرگذاری، علاوه بر ایجاد لذت هنری، همراه کردن مخاطب در باب صحت یک گزاره باشد، از شگردهای اقناع استفاده می¬شود. برخی گویندگان و نویسندگان به نحوی از زبان استفاده¬ می¬کنند که واکنش شنونده یا خواننده در مقابل سخن آنان -درست یا نادرست- تسلیم و پذیرش است. سعدی شیرازی یکی از این بزرگان است. او شگردهای اقناعی را با هنر درآمیخته و از این طریق توانسته است تقریباً همه¬ی خوانندگان را با خود همراه کند؛ به نحوی که گاه خواننده با اصل سخن او موافق نیست اما به ناچار در مقابل تأثیر کلام او سکوت می¬کند.